سالم ابی محمد گوید : به امام باقر (ع) گفتم : مرا از ولایت [ امیرالمؤمنین (ع) ] که جبرئیل از جانب پروردگار جهانیان در روز غدیر فرود آورده است آگاه ساز. [امام باقر (ع) این آیات را تلاوت] فرمود : « روح الامین آن را فرود آورد، بر قلب تو، تا از بیمدهندگان باشی، به زبان عربی آشکار، و به تحقیق توصیف آن در کتابهای پیشینیان نیز آمده است سوره شعراء آیه 193 - 196.» [آن گاه] فرمود : آن ، ولایت امیرالمؤمنین (ع) است. بحارالانوار جلد 36 صفحه 95
محمود بن اسید از فاطمه (س) پرسید : آیا پیامبر (ص) قبل از رحلت خود به امامت علی (ع) تصریح کرده است ؟ فرمود : شگفتا ! آیا روز غدیرخم را فراموش کردی ؟ گفتم : [بلی] چنین بوده است ، اما مرا به آنچه شما را بدان دانا کرد ، آگاه ساز. فرمود : خدا را گواه میگیرم که شنیدم فرمود : علی بهترین کسی است که او را جانشین خود در میان شما قرار میدهم . او امام و جانشین پس از من است که [پس از وی] دو نوه من [امام حسن و امام حسین (ع)] و نه نفر از فرزندان حسین (ع) که امامانی نیک سیرتاند [پیشوایی امت را عهده دار] خواهند بود . اگر شما ایشان را پیروی کنید ، آنان را هدایتگرانی راه یافته مییابید و اگر به مخالفت با آنان پردازید ، به طور حتم تا روز قیامت در میان شما اختلاف [جاری] خواهد بود . سپس فرمود : آگاه باشید که به خدا سوگند اگر حق را به شایستگانش وامیگذاشتند ، دو نفر درباره خدا اختلاف نمیکردند و [ائمة اطهار(ع)] یکی پس از دیگری وارث آن [مقام امامت] میشدند ، تا این که نهمین امام از فرزندان حسین (ع) قیام کند، اما آنان با گواهی خود کسانی را که خدا آنان را مؤخر داشته است [و سزاوار مقام پیشوایی نبودهاند] مقدم داشتند و با آرای خود کسانی را که خدا آنان را مقدم شمرده است به عقب راندند و سخن خدا را نشنیدند که گفت : «و پروردگارت هر چه را که بخواهد میآفریند و برمیگزیند و ایشان هیچ اختیاری [در تعیین امام و پیشوای خود] ندارند سوره قصص آیه 68 ( در سوره احزاب آیه 36 آمده است : (( و ما کان لمومن الخیرة من امرهم)).» الصراط المستقیم جلد 2 صفحه 123
امام صادق (ع) فرمود : مردم سخن رسول خدا (ص) را درباره علی بن ابیطالب (ع) در روز مشربه ( مشربه به محل نوشیدن و برگرفتن آب است ) امّ ابراهیم فراموش کردند ، همانگونه که سخن آن حضرت را درباره وی در غدیرخم به فراموشی سپردند. رسول خدا (ص) به همراه اصحاب در مشربه امّ ابراهیم بودند که علی (ع) وارد شد. اصحاب برای وی جایی نگشودند ، پیامبر (ص) با مشاهده این که برای او جایی نگشودند ، فرمود : ای گروه مردم ، من در میان شما زنده هستم و شما چنین به خانوادهام بیحرمتی میکنید ! آگاه باشید که به خدا قسم اگر من از شما پنهان گردم خداوند از شما پنهان نمیگردد. همانا راحتی و آسایش و مژده و بشارت از آن کسی است که پیشوایی علی (ع) را پذیرا باشد و به او مهر ورزد و تسلیم او و اوصیاء و جانشینان او از فرزندانش باشد. و بر من واجب است که اینان را وارد در شفاعت خود سازم ، زیرا که آنان پیروان من هستند و کسی که از من پیروی کند ، او از من است... امالی صدوق صفحه 98
امام صادق (ع) فرمود : روزه ، روز غدیر برابر با روزه تمامی عمر دنیاست ، و این به فرض آن است که انسانی در طول عمر دنیا زنده باشد و روزه گیرد [که با روزه روز غدیر] بهره مند از ثواب آن خواهد شد. و روزه آن نزد خدای صاحب عزت و جلال در هر سال برابر با صد حج و صد عمره نیکو و مقبول است. آن [روز غدیر] عید بزرگ خداست و خدای عزوجل هرگز هیچ پیامبری را مبعوث نکرد مگر آنکه این روز را عید گرفت و حرمت آن را پاس داشت. نام آن در آسمان روز عهد معهود و در زمین روز میثاق مأخوذ و جمع مشهود است... چون همدیگر را [در این روز] ملاقات کنید بگویید : سپاس خدای را که ما را به این روز گرامی داشت و ما را از وفاداران به عهد و پیمانی که با ما بسته است قرار داد و نیز ما را از وفاداران به میثاقی که درباره ولایت والیان خود از ما گرفته است - همانان که آیین داد و عدل او را برپامیدارند - قرار داد و ما را از منکران و تکذیبکنندگان روز جزا قرار نداد. التهذیب جلد 3 صفحه 143 - 144
امام باقر (ع) فرمود : اسلام بر پنج [پایه] استوار شده است : نماز، زکات، روزه، حج، ولایت؛ و به چیزی همانند ولایت در روز غدیر ندا داده نشده است. الکافی جلد 2 صفحه 21
امام جعفر صادق (ع) از پدرش [امام باقر(ع)] روایت میکند که فرمود : شیطان دشمن خدا [در چهارزمان] چهار ناله سر داد: روزی که مورد لعنت [خدا] واقع شد و روزی که به زمین فرود آمد و روزی که پیامبر (ص) برانگیخته شد و روز غدیر. قرب الاسناد صفحه 10
ابوسعید خُدری گوید : چون این آیه [الیوم اکملت لکم دینکم - مقصود آیه 3 سوره مائده است] بر رسول خدا (ص) فرود آمد ، فرمود : اللهاکبر بر کامل کردن دین و تمام ساختن نعمت و خشنودی پرورگار به پیامبری من و ولایت علی بن ابیطالب (ع) پس از من و فرمود : کسی که من مولای اویم علی مولای اوست. خدایا دوستدار او را دوست بدار و دشمن او را دشمن باش ، یاور او را یاری کن و کسی را که واگذاردش واگذار. تفسیرمجمع البیان جلد 2 صفحه 159
امام باقر (ع) درباره کلام خدای تعالی « امروز دین شما را کامل کردم و نعمتم را بر شما تمام ساختم سوره مائده آیه 3» فرمود : کامل شدن دین به ولایت علی بن ابیطالب (ع) تحقق یافت. تفسیر فرات الکوفی صفحه 119
امیرالمؤمنین (ع) در پایان حدیثی طولانی فرمود : و به ولایت من خداوند دین این امت را کامل و نعمت را بر آنان تمام کرده و اسلام ایشان را پسندیده است ، و آن به هنگام روز ولایت بود که به حضرت محمد (ص) فرمود : ای محمد ، آنان را آگاه گردان که امروز دینشان را کامل کردم و اسلام را بر ایشان برگزیدم و نعمتم را بر آنان تمام کردم. تمامی اینها از بخششهای الهی است بر من. پس او را سپاس باد. تفسیر نورالثقلین جلد 1 صفحه 590
رسول خدا (ص) فرمود : ولایت علی بن ابیطالب (ع) ولایت خداست ، دوست داشتن او عبادت خداست ، پیروی او واجب [از جانب] خداست ، دوستان او دوستان خدا و دشمنان او دشمنان خدایند ، پیکار با او پیکار با خداست و صلح با او صلح با خدای صاحب عزت و جلال است. امالی صدوق صفحه 36
رسول خدا (ص) فرمود : آیا شما را به چیزی راهنمایی نکنم که با راهیابی به آن هرگز به هلاکت و گمراهی نیفتید ؟ گفتند : آری ای رسول خدا. فرمود : همانا امام و ولی شما علی بن ابیطالب (ع) است پس به یاری و پشتیبانی او بپردازید و خیرخواه او گردید و وی را تصدیق کنید ، که جبرئیل مرا بدان فرمان داده است. امالی صدوق صفحه 386
امام باقر (ع) درباره کلام خدای تعالی که می فرماید : « هیچگونه اختیاری [ دربارة امر امامت ( تفسیر نورالثقلین جلد 1 صفحه 338 ) ] برای تو نیست سوره آل عمران آیه 128 » فرمود : چون خداوند پیامبرش را فرمان داد تا ولایت علی (ع) را اعلان کند درباره دشمنی قومش با خود اندیشه کرد - تا آنجا که فرمود : - این اندیشه [دل] او را به تنگ آورد. خداوند خبر داد که در این باره او اختیاری ندارد و امر آن [نازل] از جانب خداوند است که علی (ع) را جانشین و ولی امر بعد از خود بگرداند - تا پایان حدیث. اثبات الهداة جلد 2صفحه 135
یعلی بن مره گوید : از پیامبر (ص) شنیدم که به علی بن ابیطالب (ع) فرمود : ای علی ، تو ولی [و سرپرست] مردم بعد از من هستی . کسی که تو را پیروی کند براستی که مرا پیروی کرده است و کسی که تو را نافرمانی کند براستی که مرا نافرمانی و معصیت کرده است. اثبات الهداة جلد 2 صفحه 147
ابن عباس گوید : علی (ع) نزد پیامبر (ص) آمد و گفت : سلام بر تو ای رسول خدا. فرمود : و بر تو سلام ای امیرالمؤمنین و رحمت و برکات [الهی] بر تو باد - تا آنجا که فرمود : - جبرئیل گفت : خداوند در جنگ بدر به من وحی کرد که بر محمد (ص) فرود آیم و او را فرمان دهم که امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب (ع) را امر به جَوَلان میان دو سپاه کند ، تا بدانجا که خداوند او را در آسمان امیرالمؤمنین نامید . پس تو ای علی ، امیر آسمان و امیر زمینی ، امیر گذشتگان و امیر بازماندگانی ، پیش از تو امیری نیست و پس از تو نیز امیری نخواهد بود ؛ و کسی که خدا او را بدین اسم ننامیده است ، جایز نیست که او را بدان اسم بنامند . اثبات الهداة جلد 2 صفحه 160
ابن عباس گوید : به رسول خدا (ص) خبر رسید که گروهی از مردم قریش از نامگذاری علی (ع) به امیرالمؤمنین ناخشنودند . پس آن حضرت بر فراز منبر رفت وفرمود : ای گروه مردم ! همانا خدای صاحب عزت و جلال مرا به پیامبری شما برانگیخت و فرمانم داد که علی (ع) را امیر شما بگردانم . آگاه باشید کسی که من پیامبر او هستم علی امیر اوست و این امیری و زعامت را خدای عزوجل فرمان داده و مرا امر کرده است که شما را به آن آگاه سازم تا [سخن] او را گوش فرا دارید و چون به شما دستوری داد از او فرمانبری کنید و چون از چیزی شما را بازداشت از آن باز ایستید . هوشیار باشید ! مبادا کسی از شما در حیات و پس از وفات من در زعامت بر او تقدم جوید ، زیرا که خدای تبارک و تعالی او را امیر شما گردانیده و امیرالمؤمنین نامش نهاده و کسی را پیش از او بدین اسم ننامیده است . من آنچه را که درباره علی (ع) مأمور به ابلاغ آن بودم به شما رساندم . کسی که درباره او مرا پیروی کند ، به تحقیق که خدا را پیروی کرده است ، و کسی که درباره او مرا نافرمانی کند ، نافرمانی خدای صاحب عزت و جلال را مرتکب شده است و عذری نزد خدای عزیز و شکوهمند ندارد و راه او به همانجا پایان میپذیرد که خدای عزوجل در کتاب خود فرموده است : « کسی که خدا و پیامبرش را نافرمانی کند و از حدود او سرکشی نماید، وی را وارد آتشی میسازد که جاودانه در آن خواهد بود سوره نساء آیه 14.« امالی صدوق صفحه 332 – 333
مفضل بن عمر گوید : امام صادق (ع) فرمود : خداوند برای مؤمن ضمانتی کرده است . گفتم : آن کدام است ؟ فرمود : ضمانت کرده است که اگر اقرار کند به پروردگاری خداوند و پیامبری محمد (ص) و امامت علی (ع) ، و نیز آنچه بر او واجب ساخته است ادا کند ، او را در جوار خود جای دهد. [مفضل] گوید : گفتم : به خدا سوگند این بزرگداشتی است که هیچ یک از بزرگداشتهای آدمیان به آن همانند نیست . سپس امام صادق (ع) فرمود : اندکی در عمل [توأم با ولایت] بکوشید تا از نعمت فراوان بهره مند شوید . امالی شیخ طوسی صفحه 158
حضرت پیغمبر (ص) در ضمن حدیثی فرمودند : جبرئیل نزد من آمد و گفت : ای محمد (ص) پروردگارت میگوید : همانا علی بن ابیطالب (ع) وصی و جانشین تو بر خانواده و امت توست. او دورکننده [دشمنان اهل بیت (ع)] از حوض توست و او پرچمدار توست که تو را به سوی بهشت مقدم میدارد .امالی شیخ طوسی صفحه 190
رسول خدا (ص) فرمود : خداوند از من پیمانی برگرفت. گفتم : پروردگارا آن را برایم روشن کن ؟ گفت : گوش فرادار. گفتم : گوش فرا داشتم. گفت : ای محمد (ص) ، علی (ع) بعد از تو پرچمدار هدایت و امام دوستان من و نورافشان کسانی است که پیروی من کنند ؛ او همان کلمهای است که خداوند [ولایت] او را بر پارسایان واجب ساخته است. کسی که او را دوست بدارد براستی که مرا دوست داشته است و کسی که به او دشمنی ورزد براستی که با من دشمنی ورزیده است ؛ پس او را به این [ویژگی] ها بشارت بده. امالی شیخ طوسی صفحه 245
رسول خدا (ص) به فاطمه (س) فرمود : من تو را به همسری کسی درآوردم که دانشش از همه افزون است و پیش از دیگران اسلام آورده است. خداوند به زمین توجهی کرد و از مردم آن ، پدرت را برگزید و او را پیامبر قرار داد و در مرتبة دوم به آن توجهی کرد و از مردمِ آن ، شوهرت را برگزید و او را جانشین [پیامبر] قرار داد - تا آنجا که فرمود: - و او نخستین کسی است که به من ایمان آورده است و آخرین کسی است که به پیمان با من پابرجاست، و او وصی من است و وارث اوصیاء [پیامبران]. اثبات الهداة جلد 2 صفحه 123
علی (ع) در حدیثی از پیامبر اکرم (ص) نقل میکند که آن حضرت فرمود : تو وصی بعد از من در ادای وعدههایم هستی ، تو پیشوای امتم و برپادارنده داد ( عدالت ) در میان رعیتم هستی. اثبات الهداة جلد 2 صفحه 148
رسول خدا (ص) فرمود : [در معراج] مرا در آسمان سیر دادند و از این آسمان به آسمان بردند ، تا اینکه به سدرة المنتهی رسیدم . چون در آنجا در برابر پروردگار عزیز و شکوهمندم قرار گرفتم ، به من گفت : ای محمد! گفتم : لبیک و سعدیک ای پروردگارم. گفت : تو خلقم را آزمودی کدامیک را بیش از همه مطیع خود یافتی ؟ گفتم: پروردگارا علی (ع) را. گفت : راست گفتی ای محمد ، آیا جانشینی برای خود برگفتهای که [دین و امانات] تو را ادا کند و به بندگانم آنچه را که از کتابم نمیدانند به آنها بیاموزد ؟ گفتم : تو برایم برگزین که گزینش تو برایم بهتر است. گفت : من علی (ع) را برایت برگزیدم ، او را جانشین و وصی خود برگزین ، زیرا که من دانش و بردباری خود را به او بخشیدم و او به حقیقت امیرمؤمنان است ، و این مقامی است که هیچ کس از گذشتگان و آیندگان به آن دست نمییابد. ای محمد ! علی پرچمدار هدایت است ، پیشوای هر کسی است که از من پیروی کند ، او نورافشان دوستان من است و کلمهای است که بر پرهیزگاران [ولایت] او را واجب ساختم . کسی که او را دوست بدارد براستی مرا دوست داشته و کسی که به او دشمنی ورزد براستی به من دشمنی ورزیده است . او را - ای محمد - به این [ویژگیها] بشارت بده ... اگر علی نبود ، نه حزب من شناخته میشد و نه دوستانم و نه دوستان پیامبرانم. امالی شیخ طوسی صفحه 343 - 344
علی (ع) فرمود : چون [این آیه] فرود آمد « و بترسان خویشاوندان نزدیکت سوره شعراء آیه 214» و عشیره مخلص خود را ، رسول خدا (ص) پسران عبدالمطلب را که در آن هنگام چهل مرد بودند - با تقریب یک مرد بیشتر یا کمتر - فرا خواند و فرمود : کدام یک از شما [میخواهد تا] برادر و وصی و وارث و وزیر و جانشینم در میان شما بعد از من باشد ؟ و این را بر یکایک آن مردان عرضه کرد و همگی آنان [از این دعوت پیامبر (ص)] سرباز زدند ، تا اینکه نوبت من فرا رسید و گفتم : من ای رسول خدا. پس فرمود : ای پسران عبدالمطلب ! این برادر و وارث و وصی و وزیر و جانشین من در میان شماست. سپس آن جمع برخاستند و به همدیگر میخندیدند و به ابوطالب (ع) میگفتند : [ببین که چگونه] تو را امر کرده است که گوش به فرمان و پیرو این نوجوان باشی ! عللالشرایع صفحه 170
رسول خدا (ص) فرمود : ای علی ، تو برادر من و من برادر تو هستم . من برگزیده برای پیامبری و تو برگزیده برای امامت هستی . من صاحب تنزیل و تو صاحب تأویل [قرآن] هستی . من و تو دو پدر این امتیم . ای علی ، تو وصی و جانشین و وزیر و وارث و پدر فرزندانم هستی . شیعه تو شیعه من ، یاران تو یاران من ، دوستان تو دوستان من و دشمنان تو دشمنان من هستند . ای علی ، تو فردا [قیامت] برکنار حوض[کوثر] و در مقام محمود [مقام شفاعت] همراه من خواهی بود. تو پرچمدار من در آخرت هستی، همان گونه که پرچمدار من در دنیایی . براستی که دوستدار تو نیکبخت است و کسی که با تو دشمنی ورزد بدبخت. همانا فرشتگان، به خداوند - که یادش مقدس است - به محبت و ولایت تو تقرب میجویند. به خدا قسم دوستداران تو در آسمان بیش از دوستدارانت در زمین هستند. ای علی ، تو امین امتم و حجت خدا پس از من بر آنان هستی . سخنت سخن من، فرمانت فرمان من، پیروی از تو پیروی از من، نهی تو نهی من ، نافرمانی تو نافرمانی من ، حزب تو حزب من و حزب من حزب خداست ؛ و کسی که به خدا و پیامبرش و ایمانآورندگان مهر ورزد ، [بداند که] حزب خدا پیروزمندانند. امالی صدوق صفحه 272
امام باقر (ع) فرمود : رسول خدا (ص) پیوسته احادیثی برای مردم در فضیلت وصیش [امیرالمؤمنین(ع)] بیان میفرمود ، تا اینکه این سوره [یعنی سوره انشراح] نازل شد و بر آنان آشکارا [بر ولایت امیرالمؤمنین (ع)] احتجاج کرد، و این به هنگامی بود که رسول خدا (ص) از مرگ خویش آگاهی یافت. [خدای تعالی] فرمود : «فاذا فرغت فانصب». میگوید: [ای پیامبر] چون [وظایف] پیامبری را به پایان بردی، پس از خویش علی (ع) را [به جانشینی خود] منصوب کن - و علی وصی توست - و آنان را آشکارا از برتری و فضیلت او آگاه ساز.پس رسول خدا در غدیر خم فرمود : کسی که من مولای اویم این علی مولای اوست. و فرمود: خدایا دوستدار او را دوست بدار و کسی را که با او دشمنی میورزد دشمن بدار، یاور او را یار باش و کسی که او را واگذارد و از یاریش روی برتابد او را واگذار. و این را سه مرتبه فرمود. تفسیر فرات الکوفی صفحه 574
رسول خدا (ص) فرمود : این علی بن ابیطالب (ع) است ؛ گوشتش از گوشت من و خونش از خون من است. [منزلت] او به من همانند منزلت هارون به موسی است، جز آن که پس از من پیامبری نیست. و فرمود: ای ام سلمه، گواه باش و گوش فرادار! این علی است ، این امیرالمؤمنین و سرور مسلمانان است ، او جایگاه دانش من و در [علم] من است که از آن بر من وارد میشوند . او برادرم در دنیا و صاحب سرّ من در آخرت است که در درجات والای بهشت با من خواهد بود. کشف الیقین فی فضائل امیرالمؤمنین (ع) صفحه 280
رسول خدا (ص) فرمود : روز غدیرخم برترین عیدهای امت من است و آن روزی است که خدای تعالی مرا فرمان داده است که در آن روز برادرم علیبنابیطالب (ع) را به پیشوایی امتم منصوب کنم ، تا پس از من به وسیله او هدایت یابند . و آن روزی است که خداوند دین را کامل کرد و نعمت را بر امتم تمام ساخت و اسلام را [به عنوان] دین آنان پسندید . سپس فرمود: ای گروه مردم ! علی از من است و من از علی هستم ، او از سرشت من خلق شده است و امام مردم بعد از من است و آنچه را که از سنت من در آن اختلاف می ورزند برایشان آشکار میسازد. او امیر مؤمنان است ، پیشوای پیشانیسپیدان است ، رهبر مؤمنان است ، بهترین اوصیا [پیامبران] است ، همسر سرور زنان جهانیان است و پدر امامان هدایتیافته است. ای گروه مردم ! کسی که علی(ع) را دوست بدارد دوستش میدارم و کسی که به علی (ع) کینه ورزد با او کینه میورزم، کسی که با علی (ع) بپیوندد با او میپیوندم ، کسی که از علی(ع) پیوند بگسلد از او پیوند میگسلم ، کسی که به او جفا ورزد به او جفا میکنم ، کسی که به علی (ع) مهر ورزد به او مهر میورزم و کسی که با علی(ع) دشمنی کند با او دشمنی میکنم . ای مردم ! من شهر حکمتم و علی بن ابیطالب (ع) دَرِ آن است و به شهر جز از طریق دَرِ آن نمیتوان وارد شد . دروغ میگوید کسی که پندارد مرا دوست میدارد و به علی (ع) دشمنی میورزد. ای گروه مردم ! قسم به آن که مرا به پیامبری برانگیخت و مرا بر تمامی مردمان برگزید، من علی (ع) را امام و راهنمای امتم قرار ندادم ، مگر اینکه خداوند او را در آسمان خود بلندآوازه ساخت و ولایتش را بر فرشتگان واجب کرد. امالی صدوق صفحه 109
الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الإِسْلاَمَ دِینًا سوره مائده آیه 3 ( امروز دینتان را برای شما به کمال آوردم ( دینتان را کامل کردم ) و نعمت خویش بر شما تمام کردم و اسلام را دین شما انتخاب کردم ) ابن مردویه از ابن عساکر از ابی سعید خدری نقل میکند که : همین که رسول الله (ص) در روز غدیر خم علی بن ابیطالب (ع) را منصوب نمود برای علی (ع) ندای ولایت سر داد و آنگاه جبرئیل نازل شد و آیه الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ .... را برای پیامبر آورد. درالمنثور سیوطی جلد 2 صفحه 259
الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الإِسْلاَمَ دِینًا سوره مائده آیه 3 ( امروز دینتان را برای شما به کمال آوردم ( دینتان را کامل کردم ) و نعمت خویش بر شما تمام کردم و اسلام را دین شما انتخاب کردم ) ابن مردویه از خطیب از ابن عساکر از ابی هریره نقل میکند که : در روز غدیر خم که هجدهم ماه ذی الحجه بود رسول خدا (ص) فرمود : من کنت مولاه فعلی مولاه ، سپس خداوند این آیه را نازل کرد.الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ. درالمنثور سیوطی جلد 2 صفحه 259
الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الإِسْلاَمَ دِینًا سوره مائده آیه 3 ( امروز دینتان را برای شما به کمال آوردم ( دینتان را کامل کردم ) و نعمت خویش بر شما تمام کردم و اسلام را دین شما انتخاب کردم ) ابن مردویه از ابی سعید خدری مثل روایت قبل را نقل میکند و می گوید آیه الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ نازل شد ، سپس پیامبر (ص) فرمود : بزرگ است خدا بر اکمال دین و اتمام نعمت و بزرگ است خدا که راضی به رسالتم و ولایت علی بن ابیطالب (ع) گردید. الغدیر جلد 1 صفحه 231
الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الإِسْلاَمَ دِینًا سوره مائده آیه 3 ( امروز دینتان را برای شما به کمال آوردم ( دینتان را کامل کردم ) و نعمت خویش بر شما تمام کردم و اسلام را دین شما انتخاب کردم )ابی هارون عبدی از ابی سعید خدری روایت کرده که پیغمبر (ص) روزی که مردم را به (( غدیر خم )) فرا خواند ، دستور داد ، خس و خاشاک زیر درخت را به کلی جاروب کردند این جریان ، روز پنجشنبه واقع شد که مردم را به سوی علی (ع) خواند و بازویش را گرفت و بلندش کرد تا بدانجا که مردم سپیدی زیر بغلش را دیدند و هنوز متفرق نشده بودند که این آیه نازل شد : (( الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الإِسْلاَمَ دِینًا سوره مائده آیه 3 )) و آنگاه رسول خدا (ص) فرمود : الله اکبر ! که خدا دین را کامل ساخت و نعمت را تمام کرد و پروردگار به رسالت من و ولایت علی (ع) رضایت داد و سپس فرمود : (( خدایا هرکه علی را دوست دارد ، دوستش دار و هرکه او را دشمن است دشمن دار ، هرکه او را یاری کند یاری کن و هرکه بخواهد او را براندازد او را برانداز )) حسان بن ثابت گفت : یا رسول الله اجازه میفرمایی که شعرهایی بگویم ؟ فرمود : بگو که خدا آنرا نازل میکند ( یا خدا به زبانت الهام میکند ) حسان بن ثابت برخاست و گفت : ای بزرگان قریش به دنبال بیانات رسول خدا (ص) در باب ولایت می گویم که : در روز غدیر پیغمبرشان ایشان را ندا کرد ، در خم و چقدر خوب ندای پیغمبر را می شنیدند ، که من مولا و ولی شما هستم ، آری ، مردم خود را به کوری نزدند و گفتند : خدای تو مولای ما و تو سرپرست مائی ، و هرگز این خلق از امر تو سرپیچی ندارند ، آنگاه پیغمبر (ص) به علی (ع) گفت : برخیز که من ، پسندیدم تو بعد از من امام و راهنما باشی ، پس هرکس من مولایش بوده ام این شخص سرپرست اوست ، پس شما یاران و دوستداران او باشید ، در اینجا دعا کرد که خدایا دوست او را دوست دار ، و هرکس با علی دشمنی ورزد دشمن بدار. الغدیر جلد 1 صفحه 232
الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الإِسْلاَمَ دِینًا سوره مائده آیه 3 ( امروز دینتان را برای شما به کمال آوردم ( دینتان را کامل کردم ) و نعمت خویش بر شما تمام کردم و اسلام را دین شما انتخاب کردم ) در امالی شیخ با اسناد خود از محمد بن جعفر بن محمد از پدرش حضرت صادق (ع) از حضرت امیرالمومنین (ع) روایت میکند که فرمود : از رسول خدا (ص) شنیدم که میفرمود : سازمان اسلام روی پنج خصلت است : بر شهادتین و قرینتین . به حضرت عرض کردند : شهادتین را فهمیدیم قرینتان چیست ؟ فرمود نماز و زکات که هیچکدام از این دو جز با دیگری پذیرفته نمیشود و روزه و حج خانه خدا برای همه کسانیکه توانایی داشته باشند و خدا اینها را با ولایت ختم کرده و این آیه را نازل فرموده : (( الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الإِسْلاَمَ دِینًا سوره مائده آیه 3 )) تفسیر المیزان جلد 5 صفحه 213
الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الإِسْلاَمَ دِینًا سوره مائده آیه 3 ( امروز دینتان را برای شما به کمال آوردم ( دینتان را کامل کردم ) و نعمت خویش بر شما تمام کردم و اسلام را دین شما انتخاب کردم ) از امامان باقر و صادق (ع) روایت است که این آیه ، هنگامی نازل گردید که پیامبر در روز غدیر خم ، در حین بازگشت از حجة الوداع ، علی (ع) را برای مردم پیشوا ساخت . میفرماید : آخرین امر واجبی که خداوند نازل فرمود ، همین است . بعد از آن دیگر ، فریضه ای نازل نشد. تفسیر مجمع البیان جلد 3 صفحه 159
الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الإِسْلاَمَ دِینًا سوره مائده آیه 3 ( امروز دینتان را برای شما به کمال آوردم ( دینتان را کامل کردم ) و نعمت خویش بر شما تمام کردم و اسلام را دین شما انتخاب کردم ) از امامان باقر و صادق (ع) روایت شده که فرمودند : آیه تبیلغ در روز غدیر نازل شد و نیز آیه (( الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ )) در روز غدیر خم نازل گردید.و آنگاه امام صادق (ع) فرمود : یعنی امروز کامل کردم دین شما به برپا داشتن احکام آن و کامل کردم نعمتم را بر شما به ولایت ما اهل بیت و معنای اینکه اسلام را برای شما رضا دادم تسلیم شدن نفس در برابر امر ما اهل بیت است. الغدیر جلد 1 صفحه 234